Złota zapona służąca do spinania na piersi ceremonialnych szat. Pierwotnie zdobiona była 69 kamieniami szlachetnymi i perłami, z których przetrwało 47, w tym 4 perły.

Zapona wchodziła w skład tzw. skarbu średzkiego odkrytego w 1988 r. w Środzie Śląskiej przy ul. Daszyńskiego 14. Skarb – będący zapewne zastawem, który w zamian za znaczną pożyczkę pieniężną król czeski Karol IV Luksemburski przekazał w ręce średzkiego Żyda o imieniu Muszko (Mojżesz) – składał się prócz zapony ze złotej korony kobiecej, dwóch par złotych zawieszek, dwóch pierścieni, sygnetu, fragmentów złotej taśmy oraz 3924 srebrnych i 39 złotych monet.

Zaponę – będącą najokazalszym i jednym z niewielu przetrwałych do dnia dzisiejszego tego typu wyrobów średniowiecznego złotnictwa – wykonano u schyłku pierwszej połowy lub w drugiej połowie XIII w., zaś kameę około roku 1240.