Wśród rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu znajduje się kodeks sporządzony w pierwszych dziesięcioleciach XV w., zawierający około stu pięćdziesięciu różnego rodzaju tekstów w językach łacińskim, niemieckim, czeskim i polskim. Spisał je franciszkanin Mikołaj z Koźla. Jego życie w stanie duchownym dobrze ukazuje pogmatwane drogi średniowiecznych Ślązaków i po części tłumaczy fenomen ich wielojęzyczności.
Do zakonu wstąpił w Głogówku (w czesko-polskiej prowincji franciszkańskiej), gdzie zdobył wykształcenie podstawowe. Śluby zakonne złożył w 1415 r. w klasztorze w czeskim Czasławiu, później przebywał w domach zakonnych w Ołomuńcu, Karniowie, by w 1431 r. powrócić z husyckich Czech na Śląsk i osiąść w klasztorze w rodzinnym Koźlu.
Cała spuścizna literacka Mikołaja zawiera się we wspomnianym kodeksie. Znajdują się w nim m.in. kazania, zapiski kronikarskie, wiersze, modlitwy, pieśni religijne i świeckie. Szerzej znana jest Cantilena inhonesta (Nieprzyzwoita śpiewka). Uważa się ją za najstarszą polską pieśń miłosną. W tym frywolnym utworze (obecnie ledwie czytelnym, ponieważ w kodeksie został starannie zamazany atramentem) pomieszane zostały polskie i czeskie formy językowe.